Yurdumuz uygarlıklar beşiğidir.Tarihin her döneminde değişik uygarlıklar Anadolu Yarımadası'nda yaşamıştır. Bucak'ta da yapılan kazı ve incelemelere göre uygarlık tarihöncesi çağlarına kadar uzanmaktadır.Neolitik,kalkolitik ve eski tunç çağı devirleri Bucak'ta da hüküm sürmüştür.İlçe merkezimizdeki Höyücek'te Prof. Refik Duru tarafından yapılan kazılarda M.Ö.6.ve7.binli yıllara ait eserler bulunmuştur.

   Bucak'ta tarihöncesi çağlarına ait pek çok höyük bulunmaktadır.Bunları şöyle sıralayabiliriz:
1-Tepecik Höyüğü. (İlçe merkezinde)
2-Höyücek Höyüğü. (İlçe merkezinde)
3-Çingene Tepesi.( " " )
4-Şerefemi ve Bozburun (İkizce Höyük)Höyükleri (Ürkütlü Kasabası)
5-Yuva Höyüğü(Yuva Köyü'nde) 6- Uğurlu Höyüğü.(Uğurlu Köyü'nde)
7-Karaaliler Höyüğü (Karaaliler Köyü'nde)
   
Bu höyüklerden de görüleceği gibi Bucak'ta ilk yerleşimler tarihöncesi çağlara kadar dayanmaktadır.

    Tarihin her döneminde Bucak çevresi birçok devletin egemenlik sahası içinde görülmektedir. Bucak çevresinde kurulan devletler sırasıyla Pisidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Selefkoslar, Romalılar, Bizanslılar ve Türkler'in kurduğu devletler olan Selçuklular,Beylikler Dönemi,Osmanlılar, son olarak da Türkiye Cumhuriyeti'dir. Türkler'in bu topraklara gelmesinden önce bu topraklarda egemenlik kuran devletlerden kalma pek çok tarihi kalıntı ilçemizde görülmektedir.Evliya Çelebi'nin ünlü seyahatnamesinde harap olarak belirttiği bu kalıntıların izleri günümüzde de görülmektedir.Bunları şöyle sıralayabiliriz;(Bu uygarlıklar M.Ö.1900 yıllarına,Pisidyalılar'a dayanır)
     1-Kremna (Çamlık Köyü'nde, Roma şehri)
2-Kodrula (Kestel " , " " )
3-Kretapolis(Kızılkaya'da, " " )
4-Sia(0sia) (Karaot Köyü'nde ," " )
5-Komama (Ürkütlü'de,Yunan yerleşmesi)
6-Milyas(Kocaaliler'de,Yunan-Roma yerleşmesi)
7-Sur kalıntısı.(Taşyayla Köyü'nde)
8-Yunan kaya mezarı(Kuşbaba Köyü'nde
9-Bizans kalıntısı(Kızıllı Köyü'nde)
10- " " (Kızılseki Köyü'nde)

     Son samanlarda yapılan kazılara göre kayıp şehirler Kraatess ve Kreatyum'un ilçemiz Onaç Yakası'nda ve Boğazköy'de olduğu tespit edilmiştir.
    Türkler'den önceki yerleşimler ve uygarlıkların bu kısa tanıtımından sonra ebedi Türk yurdu olan bu toprakların Türkler'le tanışmasına geçebiliriz.Malazgirt Zaferi'yle Türkler'e Anadolu'nun kapıları açılmıştır.
    Yalnız, bu büyük zaferden önce Anadolu Türkler'le tanışmıştı.Kolonizatör Türk Dervişleri(Alperenler)'nin bu topraklara geldiği,arkadan gelecekler için altyapı oluşturduğu bilinen bir gerçektir.İlçemizin çeşitli yerlerindeki adı sanı bilinmeyen ve "yatır" olarak adlandırılan mezarlar bu dervişlere ait olabilir.

    Türkler,1204'te 111.Kılıç Arslan zamanında bu bölgeye gelip yerleşmişlerdir.Başta Kayılar olmak üzere Afşar,Çavdar,Bayındır,Bayat,Kınık, Salur, Eğmür boyları bu dönemde yerleşmişlerdir.(Selçuklular Zamanında Türkiye,Prof.Dr.Osman Turan,s.266)

    Moğollar'ın doğudan sıkıştırmasıyla Türkler batıya kaçarcasına çekilmişler,buradaki sahipsiz topraklara yerleşmişlerdir.Çünkü burada yaşayan halk,Türkler'in gelmesinden çekinerek İzmit'e çekilmiştir.(Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti,Prof.Dr.Osman Turan,s.304)

   Kaynaklarca belirtildiği gibi Bucak çevresine Selçuklular döneminde yoğun bir yerleşme vardır.Bu yerleşmelerin sonucunda tarihi Kremna yakınlarında Girmiye kurulmuş,daha sonra büyümüş,kaza merkezi olmuştur. Bugünkü Melli çevresine de yerleşimlerin ilk temeli bu dönemde atılmıştır.

   Kalıntılar ve tarihi kayıtlardan anlaşıldığına göre ilçe merkezimiz çevresinde de yerleşimler olmuştur.Bugünkü İncirhanı çevresinde İncirli Köyü kurulmuştur.Evliya Çelebi, İncirli Köyü'nü, "Teke toprağında Müslüman köyüdür",cümlesiyle tanıtmaktadır.Şemsettin Sami,Kamus-ul Alam'da İncirli Köyü'nü "İncir Bazarı" olarak tanıtmaktadır.Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Doçenti Nuri Köstüklü,İncir Bazarı Köyü'nün 1820-1836 yıllarında ödediği vergileri seri sicillere dayanarak vermektedir(Hamit Sancağı ve Türkiye,S.Ü.Yayınları, 1990)

   Buradan hareketle İncir veya İncir Bazarı yerleşim biriminin varlığı kesinlik kazanıyor.İncir Bazarı'ndan başka ilçemiz yakınlarında Turba'da Eskiköy'de,bugün halen Hamit Köyü denilen mevkiide ve İncirdere yakınlarında Güğüp Köyü'nün kalıntılarına rastlanmaktadır.Bu köyler İncirli Köyü'nü doğrudan görmektedirler.Onaç Köyü de şimdiki Sanayi Çarşısı yakınlarındaydı.

    İncir Bazarı'nda haftanın bir gününde pazar kurulurdu.Yukarıda belirttiğimiz köylerden bu pazara gelenler olurdu.Pazar,kervan yolunun üzerindeydi.

   Belirttiğimiz bu köylerden bugün yalnızca Girmiye yaşamaktadır.Diğerleri tarih sahnesinden silinmişlerdir.Bu köylerin nasıl ortadan kalktığı konusunda ancak ip ucu sayılabilecek bilgilerden başka bilgi yoktur. Tarihî kayıtlara göre Şahkulu (Baba Tekeli)baskınları ile 1830 yılında çıkan ve 7 yıl süren,günde pek çok insanın öldüğü veba salgını bu köylerin ortadan kalkmasında etkili olabilir.

İlçe merkezimiz Bucak(Oğuzhan)'ın kuruluşu:  
İlçe merkezimizin kuruluşuyla ilgili bir belge yoktur,rivayetler vardır.Ancak,Alaaddin Camii avlusunda bulunan mezar taşında Hicrî 811 tarihi sabittir.Bu tarihe göre ilçe merkezimizin kuruluşu 600 yıl öncesine dayanır. (En az)(Hicrî 811 tarihi Miladî l408'e denk gelir.)

   İncir Bazarı'nda kurulan pazara çevre köylerden gelenler,alış-veriş yapanlar olurdu.0naç Köyü yakınlarında ve şimdiki Alaaddin Mah.çevresinde pazarcılar soyulurdu.Devrin ileri gelenleri bu durumu o zaman bağlı olunan Konya'ya ilettiler.Bunun üzerine Alaaddin Paşa(Sarı Paşa) komutasında bir grup asker gelerek güvenliği sağladı.Gelen askerler bir karakol görevi için şimdiki Alaaddin Mahallesi'ne yerleşti.Askerlerin yerleşim yerine "Alaaddin'in Askerlerinin Yeri", "Alaaddin'in Yeri" dendi, sonradan Alaaddin Mah.adını aldı.

   Alaaddin Mah.,ilçemizin ilk çekirdek kuruluşu oldu.Karye olarak Girmiye'ye bağlandı. 0 dönemde ilçemizin oturduğu bu alan,ilme bitkisi ve bataklıklarla kaplıydı.İçinde vahşi hayvanlar bulunuyordu.

    Askerler yerleşince güvenli bir saha oluştu.Bu sahanın yakınlarına yeni yerleşimler oldu. "İlmeli Bucak" denilen işe yaramaz bu alanın çevresindeki yamaçlarda küçük oymaklar oluşturuldu.Karayvat adlı bir yörüğün yerleşimiyle Karayvatlar; Alanya ve Haymana yörüklerinin yerleşimiyle Yörükler Mah.oluştu.Tepe çevresinde yapılan camiden dolayı Camii Mah. askerlerin çavuşunun evinden dolayı adını alan Çavuşlar Mah.oluştu.

    Cazip bir yer haline gelen bu bölge yeni yerleşmelere sahne oldu.İlmeli Bucak'taki ilmeler temizlenmeye,bataklık kurutulmaya başlandı.Yüzyılımızın başında şimdiki Pazar Mah.mevkiinde pazar kurulmaya başlandı. Böylece Pazar Mahallesi oluştu.

   Bucak'ın bu dönemde Konya Vilayeti,Antalya Sancak ve Kazası'na bağlı bir nahiye merkezi olduğu kayıtlarda sabittir.İlçemizin ilk bayan öğretmeni Seher İkizoğlu ile ilçe eşrafının ifadesine göre adı da Oğuzhan Nahiyesi'dir.

    Bucak,251 Haziran 1919 günü İtalyanlar tarafından işgal edildi. 8-9 Temmuz 1921'de İtalyan işgali son buldu. Bütün bu bilgilerden anlaşılacağı gibi ilçe merkezimiz "İlmeli Bucak" adıyla anılan dar bölgeye kurulmuş,bu adla anılmış,daha sonra Oğuzhan adını almıştır.Cumhuriyet döneminde yapılan siyasi düzenlemeyle 30.5-1926 tarih ve 87 sayılı kanunla bugünkü adı olan "Bucak"ı resmen almıştır. Çevresinde önceden kurulan ve Osmanlı döneminde Hamit Sancağı'nın(Isparta merkezli) 14 ilçesinden biri olan İncir Bazarı Kazası'nın bir devamıdır.İncir Bazarı sakinlerinin yakın zamana kadar Bucak'ta kışlayıp İncirhanı çevresindeki yazlıklarında yazladıkları sabittir. 0 halde ilçemizin temeli olarak İncir Bazarı kabul edilmelidir.

    1948'de Hükümet Konağının yapılmasıyla yeni bir mahallenin temeli atılmış,oluşan mahalleye Konak Mah.denmiştir. l962 yılında yapılan imar planıyla Pazar Mahallesi bölünerek Oğuzhan Mahallesi oluşturulmuştur.0 tarihten itibaren yeni düzenlemelerle yeni mahalleler oluşmuş,devrin yöneticileri bu mahallelere zamana uygun adları vermişlerdir.Yeni Mah.,Fatih Mah.,M.Akif Mah.,Mimar Sinan Mah., Barbaros Mah,Sanayii Mah.,Yunus Emre Mah. yeni mahallelerimizdir.

KAYNAK: HASAN KONU, "OĞUZHAN'DAN DOĞAN ŞEHİR:BUCAK" (KREMNA YAYINLARI 2000)

İlçe nüfusu düzenli bir yapıya sahip olup, nüfusun tamamı Türk’tür ve Türkçe konuşulmaktadır. 2000 Genel nüfus sayımına göre ilçede toplam 57.950 kişi yaşamaktadır. Bunun %51 Kadınlar, %49’unu Erkekler teşkil etmektedir. Yine nüfusunun 28.833’ü ilçe merkezinde yaşarken, 29.117’si de Köy ve Kasabalarda bulunmaktadır.

         Son otuz yılın nüfus artışı aşağıdaki gibidir;

                 2000 Genel Nüfus Sayımı geçici sonuçlarına göre;               

Yurdumuz uygarlıklar beşiğidir.Tarihin her döneminde değişik uygarlıklar Anadolu Yarımadası'nda yaşamıştır. Bucak'ta da yapılan kazı ve incelemelere göre uygarlık tarihöncesi çağlarına kadar uzanmaktadır.Neolitik,kalkolitik ve eski tunç çağı devirleri Bucak'ta da hüküm sürmüştür.İlçe merkezimizdeki Höyücek'te Prof. Refik Duru tarafından yapılan kazılarda M.Ö.6.ve7.binli yıllara ait eserler bulunmuştur.

   Bucak'ta tarihöncesi çağlarına ait pek çok höyük bulunmaktadır.Bunları şöyle sıralayabiliriz:
1-Tepecik Höyüğü. (İlçe merkezinde)
2-Höyücek Höyüğü. (İlçe merkezinde)
3-Çingene Tepesi.( " " )
4-Şerefemi ve Bozburun (İkizce Höyük)Höyükleri (Ürkütlü Kasabası)
5-Yuva Höyüğü(Yuva Köyü'nde) 6- Uğurlu Höyüğü.(Uğurlu Köyü'nde)
7-Karaaliler Höyüğü (Karaaliler Köyü'nde)
   
Bu höyüklerden de görüleceği gibi Bucak'ta ilk yerleşimler tarihöncesi çağlara kadar dayanmaktadır.

    Tarihin her döneminde Bucak çevresi birçok devletin egemenlik sahası içinde görülmektedir. Bucak çevresinde kurulan devletler sırasıyla Pisidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Selefkoslar, Romalılar, Bizanslılar ve Türkler'in kurduğu devletler olan Selçuklular,Beylikler Dönemi,Osmanlılar, son olarak da Türkiye Cumhuriyeti'dir. Türkler'in bu topraklara gelmesinden önce bu topraklarda egemenlik kuran devletlerden kalma pek çok tarihi kalıntı ilçemizde görülmektedir.Evliya Çelebi'nin ünlü seyahatnamesinde harap olarak belirttiği bu kalıntıların izleri günümüzde de görülmektedir.Bunları şöyle sıralayabiliriz;(Bu uygarlıklar M.Ö.1900 yıllarına,Pisidyalılar'a dayanır)
     1-Kremna (Çamlık Köyü'nde, Roma şehri)
2-Kodrula (Kestel " , " " )
3-Kretapolis(Kızılkaya'da, " " )
4-Sia(0sia) (Karaot Köyü'nde ," " )
5-Komama (Ürkütlü'de,Yunan yerleşmesi)
6-Milyas(Kocaaliler'de,Yunan-Roma yerleşmesi)
7-Sur kalıntısı.(Taşyayla Köyü'nde)
8-Yunan kaya mezarı(Kuşbaba Köyü'nde
9-Bizans kalıntısı(Kızıllı Köyü'nde)
10- " " (Kızılseki Köyü'nde)

     Son samanlarda yapılan kazılara göre kayıp şehirler Kraatess ve Kreatyum'un ilçemiz Onaç Yakası'nda ve Boğazköy'de olduğu tespit edilmiştir.
    Türkler'den önceki yerleşimler ve uygarlıkların bu kısa tanıtımından sonra ebedi Türk yurdu olan bu toprakların Türkler'le tanışmasına geçebiliriz.Malazgirt Zaferi'yle Türkler'e Anadolu'nun kapıları açılmıştır.
    Yalnız, bu büyük zaferden önce Anadolu Türkler'le tanışmıştı.Kolonizatör Türk Dervişleri(Alperenler)'nin bu topraklara geldiği,arkadan gelecekler için altyapı oluşturduğu bilinen bir gerçektir.İlçemizin çeşitli yerlerindeki adı sanı bilinmeyen ve "yatır" olarak adlandırılan mezarlar bu dervişlere ait olabilir.

    Türkler,1204'te 111.Kılıç Arslan zamanında bu bölgeye gelip yerleşmişlerdir.Başta Kayılar olmak üzere Afşar,Çavdar,Bayındır,Bayat,Kınık, Salur, Eğmür boyları bu dönemde yerleşmişlerdir.(Selçuklular Zamanında Türkiye,Prof.Dr.Osman Turan,s.266)

    Moğollar'ın doğudan sıkıştırmasıyla Türkler batıya kaçarcasına çekilmişler,buradaki sahipsiz topraklara yerleşmişlerdir.Çünkü burada yaşayan halk,Türkler'in gelmesinden çekinerek İzmit'e çekilmiştir.(Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti,Prof.Dr.Osman Turan,s.304)

   Kaynaklarca belirtildiği gibi Bucak çevresine Selçuklular döneminde yoğun bir yerleşme vardır.Bu yerleşmelerin sonucunda tarihi Kremna yakınlarında Girmiye kurulmuş,daha sonra büyümüş,kaza merkezi olmuştur. Bugünkü Melli çevresine de yerleşimlerin ilk temeli bu dönemde atılmıştır.

   Kalıntılar ve tarihi kayıtlardan anlaşıldığına göre ilçe merkezimiz çevresinde de yerleşimler olmuştur.Bugünkü İncirhanı çevresinde İncirli Köyü kurulmuştur.Evliya Çelebi, İncirli Köyü'nü, "Teke toprağında Müslüman köyüdür",cümlesiyle tanıtmaktadır.Şemsettin Sami,Kamus-ul Alam'da İncirli Köyü'nü "İncir Bazarı" olarak tanıtmaktadır.Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Doçenti Nuri Köstüklü,İncir Bazarı Köyü'nün 1820-1836 yıllarında ödediği vergileri seri sicillere dayanarak vermektedir(Hamit Sancağı ve Türkiye,S.Ü.Yayınları, 1990)

   Buradan hareketle İncir veya İncir Bazarı yerleşim biriminin varlığı kesinlik kazanıyor.İncir Bazarı'ndan başka ilçemiz yakınlarında Turba'da Eskiköy'de,bugün halen Hamit Köyü denilen mevkiide ve İncirdere yakınlarında Güğüp Köyü'nün kalıntılarına rastlanmaktadır.Bu köyler İncirli Köyü'nü doğrudan görmektedirler.Onaç Köyü de şimdiki Sanayi Çarşısı yakınlarındaydı.

    İncir Bazarı'nda haftanın bir gününde pazar kurulurdu.Yukarıda belirttiğimiz köylerden bu pazara gelenler olurdu.Pazar,kervan yolunun üzerindeydi.

   Belirttiğimiz bu köylerden bugün yalnızca Girmiye yaşamaktadır.Diğerleri tarih sahnesinden silinmişlerdir.Bu köylerin nasıl ortadan kalktığı konusunda ancak ip ucu sayılabilecek bilgilerden başka bilgi yoktur. Tarihî kayıtlara göre Şahkulu (Baba Tekeli)baskınları ile 1830 yılında çıkan ve 7 yıl süren,günde pek çok insanın öldüğü veba salgını bu köylerin ortadan kalkmasında etkili olabilir.

İlçe merkezimiz Bucak(Oğuzhan)'ın kuruluşu:  
İlçe merkezimizin kuruluşuyla ilgili bir belge yoktur,rivayetler vardır.Ancak,Alaaddin Camii avlusunda bulunan mezar taşında Hicrî 811 tarihi sabittir.Bu tarihe göre ilçe merkezimizin kuruluşu 600 yıl öncesine dayanır. (En az)(Hicrî 811 tarihi Miladî l408'e denk gelir.)

   İncir Bazarı'nda kurulan pazara çevre köylerden gelenler,alış-veriş yapanlar olurdu.0naç Köyü yakınlarında ve şimdiki Alaaddin Mah.çevresinde pazarcılar soyulurdu.Devrin ileri gelenleri bu durumu o zaman bağlı olunan Konya'ya ilettiler.Bunun üzerine Alaaddin Paşa(Sarı Paşa) komutasında bir grup asker gelerek güvenliği sağladı.Gelen askerler bir karakol görevi için şimdiki Alaaddin Mahallesi'ne yerleşti.Askerlerin yerleşim yerine "Alaaddin'in Askerlerinin Yeri", "Alaaddin'in Yeri" dendi, sonradan Alaaddin Mah.adını aldı.

   Alaaddin Mah.,ilçemizin ilk çekirdek kuruluşu oldu.Karye olarak Girmiye'ye bağlandı. 0 dönemde ilçemizin oturduğu bu alan,ilme bitkisi ve bataklıklarla kaplıydı.İçinde vahşi hayvanlar bulunuyordu.

    Askerler yerleşince güvenli bir saha oluştu.Bu sahanın yakınlarına yeni yerleşimler oldu. "İlmeli Bucak" denilen işe yaramaz bu alanın çevresindeki yamaçlarda küçük oymaklar oluşturuldu.Karayvat adlı bir yörüğün yerleşimiyle Karayvatlar; Alanya ve Haymana yörüklerinin yerleşimiyle Yörükler Mah.oluştu.Tepe çevresinde yapılan camiden dolayı Camii Mah. askerlerin çavuşunun evinden dolayı adını alan Çavuşlar Mah.oluştu.

    Cazip bir yer haline gelen bu bölge yeni yerleşmelere sahne oldu.İlmeli Bucak'taki ilmeler temizlenmeye,bataklık kurutulmaya başlandı.Yüzyılımızın başında şimdiki Pazar Mah.mevkiinde pazar kurulmaya başlandı. Böylece Pazar Mahallesi oluştu.

   Bucak'ın bu dönemde Konya Vilayeti,Antalya Sancak ve Kazası'na bağlı bir nahiye merkezi olduğu kayıtlarda sabittir.İlçemizin ilk bayan öğretmeni Seher İkizoğlu ile ilçe eşrafının ifadesine göre adı da Oğuzhan Nahiyesi'dir.

    Bucak,251 Haziran 1919 günü İtalyanlar tarafından işgal edildi. 8-9 Temmuz 1921'de İtalyan işgali son buldu. Bütün bu bilgilerden anlaşılacağı gibi ilçe merkezimiz "İlmeli Bucak" adıyla anılan dar bölgeye kurulmuş,bu adla anılmış,daha sonra Oğuzhan adını almıştır.Cumhuriyet döneminde yapılan siyasi düzenlemeyle 30.5-1926 tarih ve 87 sayılı kanunla bugünkü adı olan "Bucak"ı resmen almıştır. Çevresinde önceden kurulan ve Osmanlı döneminde Hamit Sancağı'nın(Isparta merkezli) 14 ilçesinden biri olan İncir Bazarı Kazası'nın bir devamıdır.İncir Bazarı sakinlerinin yakın zamana kadar Bucak'ta kışlayıp İncirhanı çevresindeki yazlıklarında yazladıkları sabittir. 0 halde ilçemizin temeli olarak İncir Bazarı kabul edilmelidir.

    1948'de Hükümet Konağının yapılmasıyla yeni bir mahallenin temeli atılmış,oluşan mahalleye Konak Mah.denmiştir. l962 yılında yapılan imar planıyla Pazar Mahallesi bölünerek Oğuzhan Mahallesi oluşturulmuştur.0 tarihten itibaren yeni düzenlemelerle yeni mahalleler oluşmuş,devrin yöneticileri bu mahallelere zamana uygun adları vermişlerdir.Yeni Mah.,Fatih Mah.,M.Akif Mah.,Mimar Sinan Mah., Barbaros Mah,Sanayii Mah.,Yunus Emre Mah. yeni mahallelerimizdir.

KAYNAK: HASAN KONU, "OĞUZHAN'DAN DOĞAN ŞEHİR:BUCAK" (KREMNA YAYINLARI 2000)

İlçe nüfusu düzenli bir yapıya sahip olup, nüfusun tamamı Türk’tür ve Türkçe konuşulmaktadır. 2000 Genel nüfus sayımına göre ilçede toplam 57.950 kişi yaşamaktadır. Bunun %51 Kadınlar, %49’unu Erkekler teşkil etmektedir. Yine nüfusunun 28.833’ü ilçe merkezinde yaşarken, 29.117’si de Köy ve Kasabalarda bulunmaktadır.

         Son otuz yılın nüfus artışı aşağıdaki gibidir;

                 2000 Genel Nüfus Sayımı geçici sonuçlarına göre;